ارسال تمامی سفارشات در هتمت رایگان شد.
مشاهده کنید:

۳ نکته مهم در پرورش فندق – نگاهی بر کاشت تا برداشت فندق

Home  /   ۳ نکته مهم در پرورش فندق – نگاهی بر کاشت تا برداشت فندق
پرورش فندق

خواستگاه فندق

فندق گیاهی از خانواده Betulaceae است که با جنس کوریلوس Corylus شناخته می شود. این گیاهان که بومی مناطق معتدل شمال هستند، دارای 25 گونه مختلف می باشد و بیشتر در کشور های مختلفی با آب و هوای خنک شامل ترکیه، ایتالیا، اسپانیا، ایالات متحده و ایران پرورش می یابد. در ایران از مهم ترین مناطق پرورش فندق می توان به ناحیه اشکور(سفلی و علیا)، بویژه روستا های کاکرود، ارکم، شاهراج، کیارمش، زیاز و… اشاره کرد. بیش از 85 درصد فندق ایران از استان گیلان به دست می آید که نمونه های مرغوبی از این محصول هستند. این میوه ی لذیذ مصارف متعددی دارد که علاوه بر صنایع غذایی، در محصولات بهداشتی و … نیز کاربرد دارد.


برای خرید فندق سورت شده براق اشکورات می توانید به بخش فروش خشکبار و آجیل هتمت مراجعه فرمایید.

گیاه شناسی درخت فندق

گیاه درخت فندق یک پایه و دو جنسی است که گرده افشانی در آن به وسیله باد انجام می شود. پرورش فندق در مناطق و شرایط مناسب به ارتفاع 6 تا 7 متر (گاهی بیشتر) می رسد. برگ های درخت فندق پهن و نوک تیز با دو ردیف دندانه، به رنگ سبز است که دارای دو نوع گل نر و ماده می باشد. این گل ها از نظر شکل ظاهری با یکدیگر متفاوتند.

نوع نر این گل ها دارای 3 تا 8 پرچم است که به صورت دسته ای شبیه سنبله های آویخته رشد می کنند. گلدهی فندق 4-3 سال بعد از کاشت صورت می گیرد ولی معمولا باردهی از سال پنجم یا ششم شروع می شود. میوه این درخت در زمان رسیدن، درون پوشش سبز رنگی قرار دارد که پس از خشک شدن، به مرور، از پوسته خارج می شود.

مصارف مختلف فندق

فندق مصارف متعددی دارد که این امر درخت آن را به یک گیاه محبوب تبدیل کرده است:

  • روغن فندق با خواص فراوان، برای مصارف درمانی استفاده می شود.
  • مغز دانه فندق علاوه بر مصرف آجیلی، در شيريني و شكلات سازي کاربرد دارد.
  • در صنعت آرایشی و بهداشتی، جهت تهیه لوازم آرايش بسیار پر کاربرد است.
  • از این محصول در صنعت عطر سازی و نقاشی استفاده می شود.
  • از پوسته سخت ميوه جهت ايجاد حرارت در گلخانه ها استفاده مي كنند.
  • از چوب درخت فندق نیز برای تهیه مبلمان، انواع میز و استفاده در دکوراسیون بهره می برند.

معرفی و بررسی گونه های مختلف فندق

انواع گونه های مختلف فندق به وسیله رگه گیری از گونه C.avellana که با عنوان فندق اروپائی شناخته می شود، ایجاد شده اند. این امر موجب تنوع در ارقام مختلف فندق شده است که از نظر زمان کشت و برداشت میوه همچنین میزان به بار نشستن درخت با یکدیگر متفاوتند. در گونه های مختلف درخت فندق، ظاهر محصول ها نیز با یکدیگر متفاوتند. این تفاوت در اندازه میوه، حجم مغز و نوع سختی پوسته است. ارقام مختلف فندق شامل: رقم بارسلونا، رقم باتلر، رقم انیس، دوکوتارد، رقم ایستاریکی، رقم نور تامتون، رقم آنا، رقم سلف ها سگر (پوست آزاد)، رقم اسکینر، نگرت، رقم توندا جنیتل می باشد.

نهال فندق بارسلونا

این نهال اصالتا فرانسوی است که از ویژگی های آن می توان به حساسیت به جنس خاک، دیررس بودن، حساس به یخبندان، حساس به کنه گال میوه و بلایت باکتریایی اشاره کرد.

نهال فندق توندا دی جیفونی

این نهال فندق ایتالیایی است و دارای قامتی نیمه گسترده همچنین ویژگی هایی چون حساس به سرمای بهار، میزان باردهی بالا، دیررس، مقاوم در خاک های مختلف، گوشتالود و کرکدار می باشد.

نهال فندق انیس

این نهال کشیده و قوی، میزان باردهی بالا، دارای میوه های درشت، پوست فندق روشن، بیضی شکل، دارای نوک تیز، مقاوم به سرما، حساس به کنه جوانه فندق می باشد. میوه های این درخت جز ارقام اجیلی می باشد.

نهال فندق باتلر

این نهال امریکایی است و از ویژگی های آن درخت قوی با تنه ای کشیده، دیرگل، مقاوم به سرما و حساس به باکتریوز می باشد.

نهال فندق نگرت

این نهال فندق کم جان، حساس به سرما، دارای میزان باردهی متوسط، میوه ی فندق کوچک، بیضی شکل و کمی دوپهلو می باشد.

نهال فندق دوکوتارد

این نهال فندق دارای ویژگی هایی همچون قوی بودن درخت، باردهی زیاد، دیرس، فندق های گرد و درشت، مغز دانه سنگین است.

علاوه بر این انواع ارقام فندق متداول در ایران شامل: فندق تابستانه، فندق پاییزه، فندق پشمینه، فندق گرچه، فندق گردویی، فندق قم رسی، فندق ناوان، فندق سیوری، فندق گرد، فندق اشکورات و فندق طارم است.

مناطق و شرایط آب و هوایی مورد نیاز برای رشد فندق

درخت فندق نسبت به سرما مقاوم است و برای رشد، به تابستان خنک و زمستان نسبتاً سرد نیاز دارد. نیاز به سرمای این درخت به حدی است که برای رشد و تکامل میوه، باید مدت طولانی در معرض سرمای متوسط قرار گیرند. شرایط مناسب برای پرورش فندق، خاک عمیق، حاصلخیز و دارای زهکشی مناسب است.

دلیل این امر وجود مقادیر زیاد آب و مواد غذایی در عمق خاک و ریشه دوانی سریع نهال فندق تا عمق 5/2 تا 4 است که موجب می شود در طی فصول خشک مورد استفاده گیاه قرار گیرد. عوامل زیادی در محدود کردن ریشه ها نقش دارند که از نمونه های آن می توان به وجود لایه غیر قابل نفوذ، بالا بودن سطح آب زیرزمینی، وجود سنگ و شن و عدم وجود تهویه در خاک اشاره کرد.

نکات مهم در پرورش فندق

  1. یکی از اصلی ترین مواردی که در پرورش فندق باید در نظر داشت، منطقه کاشت نهال است. این درخت نباید در مناطق پست با باد های خشک کاشته شود زیرا هوای سرد در آنجا باقی می ماند و مانع از رشد گیاه می شود. در واقع مناسب ترین مناطق، بخش هایی هستند که دارای بارندگی متوسط با میزان بارش مناسب در طول فصل هستند.
  2. زمان کاشت فندق در ماه پاییز تا اوایل بهمن صورت می گیرد. هر چه کاشت درخت به سرمای زمستان نزدیک تر شود، تلفات آن بیشتر بوده و گل آن دیرتر باز می شود.
  3. در باغ های فندق، فواصل مناسب درختچه ها از هم، در خاک های قوی ( ۵×۶ متر)، در خاک های متوسط ( ۴×۵ متر) و در خاک های ضعیف ( ۴×۴ متر ) می باشد.

آبیاری و مراقبت

برای درختان فندق میزان آبیاری بسیار مهم است. نیاز آبی فندق بین10000 – 8000 متر مکعب آب در هکتار است که این میزان با توجه به سن درختان و شرایط آب و هوایی منطقه متفاوت است. آبیاری به میزان مناسب موجب افزایش کیفیت محصول، افزایش رشد گیاه، تقویت ریشه درخت فندق و استحکام درخت می گردد.

خاک گیاه

خاک مناسب برای پرورش فندق خاک های سبک، قلیایی و اسیدی است مثل خاک های رسوبی‌، رسی و شنی یا خاک هایی با اندازه کافی رس، که نفوذ آب در آنها به خوبی صورت می گیرد. عمق مناسب خاک برای کاشت فندق، جهت جذب آب و مواد غذایی مورد نیاز گیاه است. نوع خاک مناسب، خاک های خنثی تا کمی اسیدی با 6 pH می باشد.

هرس کردن

هرس کردن درختان در میزان رشد گیاه بسیار موثر است. هرس درختان فندق شامل از بین بردن شاخه های خشک شده و آسیب دیده همچنین شاخه های مسن است. علاوه بر این شاخه هایی را که به سمت زمین متمایل می شوند را نیز هرس می کنند.

کود دهی

کود دهی گیاهان بر اساس نتایج آزمون خاک و برگ تعیین می گردد. این امر عاملی موثر در پرورش فندق مرغوب است. برای درخت فندق کود دهی شامل کود دامی پوسیده، کود فسفاته و کود پتاسه است که بنا به نیاز گیاه، آنها را در زیر و روی سطح خاک می ریزند.

آسیب های احتمالی درخت فندق

از جمله آسیب هایی که درخت فندق در معرض آن ها قرار دارد سفیدک سطحی فندق، شپشک نرم تن، شته فندق، کنه جوانه خوار فندق همچنین انواع آفات و بیماری های فندق است. آفات فندق شامل بالانن، سنها، سوسک چوب خوار فندق، زنبور برگ خوار فندق و کرم سفید ریشه است. بیماری های فندق شامل باکتریوز، شانکر، گلوسپوریوم، مونیلیا، بوتریتیس است. این آسیب ها و بیماری ها در پرورش فندق با میزان مناسب کود دهی قابل رفع هستند و شناخت آنها می تواند به رفع سریع همچنین جلوگیری از صدمه جدی به گیاه موثر باشد.

  • سفیدک سطحی: سفیدک های سطحی، باعث ریزش برگ می گردد و شامل لکه هایی به رنگ زرد، سفید و حاوی اسپورهای قارچ هستند. برای از بین بردن این بیماری سموم سولفوره (کوزان) موثر است.
  • شپشک نرم تن: حشره ایست که با مکیدن شیره گیاه موجب ضعیف شدن درخت می شود. سم پاشی روغن ولک برای از بین بردن این آفت موثر است.
  • شته فندق: مهمترین علامت تشخیص شته فندق، هجوم دسته جمعی این حشره ها به اطراف برگ های اصلی است که ممکن است منجر به بروز بیماری های ویروسی در گیاه شوند.
  • کنه جوانه خوار فندق: همانطور که از نامش پیداست، این کنه روی جوانه های تازه درخت فندق می چسبد و با فرو بردن نیش خود موجب تورم و بد شکلی جوانه ها در زمان باز شدن می گردد. این امر منجر به فساد و خشکیدگی جوانه های گل می گردد. استفاده از سموم آندوسولفان، آذینفوس متیل، پودرگوگرد و یا دیازینون در زمان بیدار شدن گیاه برای از بین بردن این آفت موثر است.

زمان برداشت فندق

زمان برداشت این میوه، به مناطق پرورش فندق بستگی دارد. هنگامی که پوسته سخت فندق به رنگ قهوه ای روشن متمایل به طلایی برسد، زمان برداشت محصول است. در این هنگام مقدار زیادی از فندق ها از پوسته سبز خود جدا شده و بر روی زمین می افتند.

عوامل موثر بر مرغوبیت فندق

نمونه های مختلفی از فندق در بازار ها وجود دارد که شناخت نمونه مرغوب می تواند خریدی خوب به همراه داشته باشد. فندق مرغوب دارای طعم مطبوع و بدون هیچگونه چاشنی و افزودنی فراوری می شود. بعضی از فندق ها هم با چاشنی نمک بو داده می شوند. علاوه بر این اندازه یکسان دانه های فندق و پوسته سخت بدون لک و خوردگی، از عواملی است که در مرغوبیت فندق موثر است. دیگر ویژگی های تمییز دهنده کیفیت فندق عبارتند از:

1-مغز دانه درشت، سنگین و رنگ مغزکرم روشن
2-عدم وجود کپک زدگی و رنگ پریدگی در مغز دانه
3-درصد بالای روغن و خندان بودن فندق


برای مطالعه بیشتر در رابطه با شناخت فندق با کیفیت، می توانید به مقاله11 روش برای شناخت فندق مرغوب مراجعه فرمایید.

خواص داروئی فندق

مانند سایر مغز دانه های دیگر، فندق سرشار از مواد مغذی است که برای سلامتی مفید می باشد. این آجیل پر مصرف دارای مقدار زیادی پروتئین، ویتامین B6 ، فولات، فسفر، پتاسیم، روی، چربی های اشباع نشده تک و چند غیر اشباع، آنتی اکسیدان، اسید های چرب امگا 6 و امگا 9، مانند اسید اولئیک است و گرچه کالری بالایی دارد اما سرشار از مواد مغذی و چربی های سالم است. فندق دارای خواص منحصر به فردی است که مصرف آن از جانب متخصصان توصیه شده است. این مغز دانه تاثیر بسیاری در پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی همچنین تنظیم ضربان قلب دارد.

دیگر فواید دارویی این محصول شامل موارد زیر است:

  • کاهش سطح کلسترول، تری گلیسیرید و کلسترول بد LDL
  • تنظیم فشار خون
  • درمان سرطان دهانه رحم، کبد، پستان و روده بزرگ
  • کاهش وزن و لاغری
  • کاهش التهاب
  • کاهش قند خون
  • از بین برنده سموم بدن
  • مفید برای از بین بردن سرفه و درد سینه
  • جلوگیری از ریزش مو پوست
  • تقویت نیروی جنسی
  • تقویت مغز

نتیجه گیری

فندق مغز دانه ای لذیذ که دارای ارزش غذایی بالایی است، با فواید و خواص فراوانی برای سلامتی تعریف می شود. پرورش فندق در مناطقی با آب و هوای معتدل و تابستان های خنک انجام می شود و مصارف مختلف غذایی، درمانی، بهداشتی و آرایشی و صنعتی دارد. به عبارتی، علاوه بر مغز دانه، از چوب درخت و پوسته سخت این محصول نیز برای مصارف مختلف استفاده می شود. فندق انواع مختلفی دارد که بر اساس زمان کاشت، زمان گلدهی و به بار نشستن درخت، شکل ظاهری محصول، اندازه و سنگینی با یکدیگر متفاوتند.

فندق سرشار از انواع پروتئین و ویتامین، فولات، فسفر، پتاسیم، روی، چربی های اشباع نشده، آنتی اکسیدان، اسید های چرب و … است. این آجیل علاوه بر یک میان وعده سالم و مقوی، به عنوان رژیم های مختلف غذایی، از جانب متخصصان تغذیه توصیه می شود.

دسته بندی محصولات آموزش فندق, آموزش

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Refund Reason

به مشتاقان این محصول بپیوندید لطفا ادرس ایمیل خود را وارد کنید ما با شما ارتباط خواهیم گرفت.